Vorig jaar overleed een vrouw nadat de auto waarin zij zat te water raakte. Het lukte haar niet om het voertuig te verlaten. Een angstbeeld voor veel mensen. Het gebeurt niet erg vaak, maar als het je overkomt, is het handig om te weten wat je kunt doen.
Jaarlijks belanden tussen de 750 en 800 auto’s in het water. Er is nog steeds veel onduidelijkheid over wat je dan het beste kunt doen. Het belangrijkste misverstand: laat de auto vollopen met water voordat je eruit probeert te komen. Dit advies is inmiddels achterhaald. Er is een stappenplan bedacht door onder meer de Stichting Auto te Water. Hoewel de kans klein is dat je die stappen ook zult moeten zetten, is het toch handig om ze te kennen.
Preventief: veiligheidshamer
In de ene auto ligt hij wel, in de andere niet. Maar dit kleine hamertje kan van levensbelang blijken. Zorg dat je er eentje aan boord hebt en zorg ook dat hij binnen handbereik ligt. De beste plek is eigenlijk aan de onderkant van het dak, schuin boven de bestuurder. Niet iedereen zal dat even mooi vinden. Maar ergens diep in je handschoenenkastje of in de achterbak (!) is geen goed idee.
Stap 1: verlichting aan
De allerbelangrijkste en meteen ook moeilijkste tip: blijf rustig. Paniek is de slechtste raadgever in zo’n geval. De eerste stap: doe de verlichting aan. De buitenverlichting van de auto brandt meestal wel, maar doe ook de binnenverlichting aan. Vaak is het water troebel en donker en kun je niet goed zien wat je doet. Bovendien is de auto voor hulpdiensten beter vindbaar als de verlichting aan is. Laat de sleutels dus in het contact zitten.
Stap 2: gordel los
Voor veel mensen zal dit de eerste, instinctieve reactie zijn: gordel los, wegwezen. Dat is goed, want het is een essentiële stap. Meestal zit de gordel door een klap of het snelle remmen ‘op slot’. Het sluitingsmechanisme blokkeert dan. Dan is de overkoepelende tip ‘rustig blijven’ weer van het grootste belang. Lukt het werkelijk niet om de gordel open te krijgen, gebruik dan het geïntegreerde mes van de veiligheidshamer. Hiermee kun je de autogordel doorsnijden.
Stap 3: raam open
Probeer zo snel mogelijk de zijruit te openen. Zolang de accu nog werkt, kun je de elektrische ramen ook onder water nog steeds openen. Het kan zijn dat het echt niet lukt: dan komt het hamertje van pas. Tik daarmee de zij- of achterruit kapot. De voorruit is meestal gemaakt van gehard glas en sla je minder makkelijk kapot. Geen hamertje? Probeer het dan met een hard voorwerp, als dat voorhanden is. In opperste nood kun je je elleboog gebruiken. Pijnlijk natuurlijk. Lukt helemaal niks, laat de auto dan grotendeels zinken en vollopen. Zodra de druk binnen en buiten de auto hetzelfde is, kun je de deur openen. Neem een enorme hap lucht en verlaat het voertuig.
Stap 4: achteruit zwemmen
Ben je in het water, verwijder je in eerste instantie dan altijd van de auto met je gezicht ernaar toegekeerd. Als je met schoolslag wegzwemt, kun je je namelijk nog flink bezeren aan de auto. Dus eerst achteruit, daarna pas omdraaien.
Eerst de kinderen
Is de nachtmerrie nog groter en zit je met kinderen in de auto? Probeer die dan als eerste naar buiten te duwen. Hier geldt ook weer: geen paniek. Als zij jouw angst zien, wordt die bij hen natuurlijk erger. Als je met twee kinderen bent, neem je eerst het oudste kind, die laat je zich buiten de auto zich vasthouden aan de auto, en dan pak je het jongste kind.
Auto op z’n kop
Als de auto op z’n kop ligt, is het lastig om je gordel los te maken: je lichaamsgewicht blokkeert de sluiting. Plaats je voeten tegen het dashboard en druk jezelf tegen de stoel. Duw met één hand tegen het dak aan en maak met je andere hand de sluiting van de gordel los.
Ga op cursus
Er zijn veel mensen die wakker liggen van het idee: met de auto in het water terechtkomen en er niet uit kunnen. Dan helpt een cursus, om het te ervaren of om eens te oefenen hoe je moet handelen. Dat kan bijvoorbeeld bij de Stichting Auto te Water.