Online omgangsvormen: hoe gaan we online met elkaar om?

Toen je klein was en bijvoorbeeld bij de slager een plakje worst kreeg, zei je moeder standaard ‘wat zeg je dan?’ Maar ook ‘niet praten met je mond vol’, ‘met mes en vork eten’ en ‘zeg eens gedag’ zijn vaak zinnen die regelmatig herhaald worden om kinderen bepaalde omgangsvormen te leren.

Niet alleen in de fysieke wereld zijn deze omgangsvormen belangrijk, ook online zijn er bepaalde ‘ongeschreven’ regels om met elkaar om te gaan. Het belangrijkst om hierbij te onthouden is: doe online geen dingen die je offline ook niet zou doen.

• Houd rekening met het medium dat je gebruikt. Er zijn talloze manieren om met iemand contact te hebben, maar elk medium heeft zijn eigen gebruiken. Dus pas je bericht dan ook aan, aan het medium. Zo is het bij een e-mailbericht gebruikelijk om te beginnen met een aanhef en het bericht ook echt af te sluiten. Op Facebook of WhatsApp is dat echter veel minder vaak nodig.
  
• Let op wat je online plaatst en wie dat allemaal kan zien en lezen. Bepaalde zaken bespreek je waarschijnlijk ook niet in een overvolle metro, dus waarom zou je het dan wel openbaar op internet zetten waar iedereen kan meelezen? Daarnaast horen persoonlijke aanvallen, scheldwoorden of racistische/seksistische uitspraken niet op het internet thuis. Enerzijds kun je hiermee natuurlijk mensen kwetsen, maar vergeet ook niet dat iets dat op internet staat niet meer de verwijderen is en altijd te traceren is naar jou. Lees hier meer over in de artikelen ‘Een foto van je kleinkind op social media, een goed idee of niet?‘, ‘Wees verstandig op sociale media‘ en ‘Het verschil tussen een privé-bericht en een openbaar bericht‘.
  
• EEN BERICHT ALLEEN IN HOOFDLETTERS KOMT HEEL SCHREEUWRIG EN AANVALLEND OVER! Houd hier dus rekening mee. Mensen kunnen dit namelijk verkeerd interpreteren, waardoor miscommunicatie kan ontstaan.
  
• Non-verbale communicatie is heel belangrijk, maar deze ontbreekt natuurlijk in een geschreven bericht. Denk dus altijd goed na over je woordgebruik. Eventueel kun je gebruikmaken van een emoji om aan te geven dat iets grappig of plagerig is bedoeld. Let er hierbij wel op dat je de juiste emoji gebruikt voor de situatie, anders kan hier ook verwarring over ontstaan. Lees meer over het gebruik van emoji’s in het artikel ‘Welke emoji gebruik ik wanneer?‘

Met de coronacrisis heeft het videobellen een vlucht genomen. In de basis is het verschil tussen bellen en videobellen niet zo groot, je spreekt elkaar tenslotte nog steeds op afstand. In de omgangsvormen zitten echter wel wezenlijke verschillen. Tijdens het videobellen zijn er namelijk een aantal zaken waar je rekening mee ‘dient’ te houden:

• Een vastlopend beeld of een verhaal dat hortend en stotend verloopt; het is niet de de ideale manier om een gesprek te voeren. Zorg dus altijd voor een goede internetverbinding.
  
• De voornaamste reden om te videobellen, is om elkaar te zien. Zorg er dan ook voor dat je jezelf goed in beeld brengt en dat je gesprekspartners u ook kunnen zien. Let er daarom op dat je:
  • (zoveel mogelijk) in de camera kijkt;
  • probeert iets meer dan alleen je hoofd in beeld te brengen, zodat je ook gebruik kunt maken van de non-verbale communicatie;
  • rekening houdt met je houding en hoe deze houding overkomt. Onderuitgezakt zitten, komt niet heel geïnteresseerd/gemotiveerd over.
  • niet te veel beweegt, omdat dat afleidend kan zijn voor de mensen die jou zien.
    
• Probeer afleiding te voorkomen, dus ga op een rustige plek zitten waar je niet (snel) gestoord wordt en houd je aandacht bij het gesprek. En de was opvouwen of alvast met het eten beginnen, dingen die je wel kunt doen tijdens ‘normaal’ bellen, zijn tijdens het videobellen niet handig.
  
• Ondanks dat we elkaar tijdens het videobellen wel kunnen zien, is het nog steeds een kunst om het gesprek soepel te laten verlopen. Zorg er daarom voor dat je duidelijk praat, niet te veel aan je gezicht zit en je iedereen goed laat uitpraten.
  
• Heb je veel omgevingsgeluid? Bijvoorbeeld borende buren of de veegwagen die net langskomt? Zet dan je microfoon uit, zodat je gesprekspartners hier geen last van hebben.

Lees hier meer over in het artikel ‘Wat doe ik wel en niet als ik videobel?‘