De bij is in nood. Er bloeit veel minder onkruid in het land, onze tuinen zijn te netjes. En vaak betegeld. Het goede nieuws is dat je deze nuttige insecten op allerlei manieren kunt helpen. Thuis en elders.
Lees ook
Honing uit eigen tuin
Honingbijen en wilde bijen
Nee, je hoeft niet eerst imker te worden. Kan natuurlijk wel, na het volgen van een cursus waarin je de basis van het bijenhouden krijgt aangeleerd. Om vervolgens goed voor een of meerdere volken in een kast of mand te zorgen. Maar een imker houdt zich alleen bezig met honingbijen, en die vormen maar een klein deel van alle wereldwijd bestaande soorten: 20.000. Alle andere bijensoorten noemen we wilde bijen. (Niet omdat er tamme zoemers bestaan, ze hebben allemaal een angel en zullen die bij gevaar gebruiken.)
Bloemetjes en bijtjes
In Nederland leven zo’n 350 wilde bijensoorten. Ze hebben prachtige namen als wormkruidbij, tuinbladsnijder of roodgatje; afhankelijk van hun favoriete plant, iets wat ze doen of hoe ze eruitzien. Ze leven in hun eentje maar zijn samen verantwoordelijk voor een groot deel van de bestuiving, waardoor wij groente en fruit kunnen eten. Het is het bekende verhaal van de bloemetjes en de bijtjes, maar dit keer niet als alibi om het eigenlijk ergens anders over te hebben…
Bevruchting
Hoe zit het ook alweer? Bijen vliegen van de stamper van de ene bloem naar de meeldraad van de ander. Daarbij nemen ze stuifmeelkorrels mee, doordat die blijven plakken aan hun pootjes en in hun beharing. Zo spelen ze een belangrijke rol bij de bevruchting van bijvoorbeeld fruitbomen. Zonder bij geen vrucht. Of in elk geval veel minder.
Maak je buitenruimte bijvriendelijk
Die wilde bijen moeten a) iets eten en b) ergens wonen. Hier kom jij in beeld. Want je kunt je (volks)tuin, balkon, dak (of zelfs de openbare ruimte van je wijk, woonplaats of de wijdere omgeving) bijvriendelijk maken. Door bijna jaarrond te zorgen voor drachtplanten (die leveren in de vorm van nectar en pollen voedsel aan insecten) waar bijen iets aan hebben. Van biologische teelt, anders bevatten ze pesticiden die de insecten uiteindelijk fataal worden.
Krokussen
Zo begint de lente met krokussen, voor wanneer de eerste overwinteraars, waaronder hommels (behoren ook tot de wilde bijen), uit hun holletjes kruipen en nectarhonger hebben. Zaai vervolgens voor een overvloedige zomer en herfst. Er zijn diverse aanbieders van goede bijenbloemen en -planten, zoals www.happybeeplant.nl.
Rommelhoekjes voor de bij
Belangrijk is dat het een beetje rommelig wordt. Laat hoekjes in je tuin met rust, zodat bijtjes daar een piepklein nestje kunnen maken. In de grond, in vermolmd hout, in de kieren van een stapeltje stenen. Laat bloeiend onkruid staan, al is het maar een beetje. Klaprozen, paardenbloemen; de bijen zullen je dankbaar zijn.
Bloemrijke bermen
En je kunt ook altijd nog iemand anders ergens in het land aan het werk zetten, door geld over te maken naar bijvoorbeeld www.honeyhighway.nl. Dan zorgen zij voor bloemrijke bzzz-bermen.